ΚΟΙΝΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Δημιουργούμε το περιβαλλοντικό μονοπάτι της πόλης μας
Δραστηριότητα Β1
Οδηγίες για τον εκπαιδευτικό
Στόχος
Η παρατήρηση και η αποτύπωση της πραγματικότητας της πόλης με τη μορφή ενός περιβαλλοντικού μονοπατιού, που σχεδιάζουν και δημιουργούν οι μαθητές.
Διαδικασία
1ο βήμα: Σχεδιάζουμε το περιβαλλοντικό μονοπάτι μας
-
Οι μαθητές σχεδιάζουν μετά από συζήτηση ένα αντιπροσωπευτικό κατά τη γνώμη τους μονοπάτι για τη γειτονιά τους.
-
Το μονοπάτι που θα σχεδιάσουν μπορεί να περιορίζεται μόνο στη γειτονιά ή αν το αποφασίσουν να επεκτείνεται και έξω από αυτήν. Κατά τον σχεδιασμό τους προτείνουμε να ακολουθήσουν τα παρακάτω κριτήρια:
Κριτήρια για τον σχεδιασμό του Μονοπατιού
Στην διαδρομή που προτείνετε:
-
Εμφανίζονται χαρακτηριστικά του φυσικού περιβάλλοντός;
-
Περιλαμβάνονται ίχνη του παρελθόντος;
-
Αποτυπώνονται κάποιες από οικονομικές λειτουργίες της πόλης;
-
Παρουσιάζονται σημαντικά θετικά ή αρνητικά της καθημερινότητάς της;
-
Εντοπίζονται στοιχεία του πολιτισμού της;
Δεν απαιτεί έξοδο στο πεδίο
2ο βήμα: Διαβάζουμε … την πόλη μας
Η πόλη είναι ένα ανοιχτό βιβλίο που περιμένει να το διαβάσουμε! Οι μαθητές παρατηρούν, «διαβάζοντας» …το βιβλίο της πόλης τους.
Έχοντας ως επίκεντρο το μονοπάτι τους καλούμε :
-
Να καταγράψουν και να τοποθετήσουν στο μονοπάτι τους ό,τι θετικό ή αρνητικό συναντούν στη γειτονιά τους.
-
Να παρατηρήσουν πώς είναι φτιαγμένη η πόλη (δομή) και ποιες ανάγκες των κατοίκων της εξυπηρετεί (λειτουργία).
-
Να εκτιμήσουν την κατάσταση όσων παρατηρούν και να κρίνουν, αν εξυπηρετούν τη λειτουργία για την οποία κατασκευάστηκαν
-
Να εξοικειωθούν με τους θεσμούς που έχουν την ευθύνη της αντίστοιχης λειτουργίας και δομής της πόλης
-
Το αντίστοιχο φύλλο εργασίας που προτείνουμε να χρησιμοποιηθεί προσανατολίζει στην παρατήρηση των δομών της πόλης οι οποίες σχετίζονται με συγκεκριμένες λειτουργίες, την κατάστασή τους, τους θεσμούς που έχουν την ευθύνη. Επιπλέον, θέτει τους μαθητές για πρώτη φορά αντιμέτωπους με την άποψη των «άλλων», των συμπολιτών τους, για όσα παρατηρούν.
Οι μαθητές θα μπορούσαν να χωριστούν σε ομάδες παρατήρησης με θέματα όπως: τα πάρκα, τα πεζοδρόμια, τα παλιά κτήρια, η καθαριότητα της πόλης κλπ. Δεν είναι ανάγκη να εστιάσουμε σε όλα. Μπορείτε να επιλέξετε θεματικές ενότητες με τους μαθητές σας.
Εφόσον η ομάδα σας επιθυμεί να εμβαθύνει σε κάποια ζητήματα μπορείτε να συνεχίσετε με επόμενα προτεινόμενα φύλλα εργασίας.
Η δραστηριότητα προϋποθέτει μία ή περισσότερες εξόδους στο πεδίο, στο μονοπάτι που σχεδιάστηκε από τα παιδιά.
Υλικά: Χαρτόνια, μαρκαδόροι., φύλο εργασίας «Διαβάζοντας την πόλη μας», δημοσιογραφικό μαγνητόφωνο, φωτογραφική μηχανή, βιντεοκάμερα, χάρτες.
3ο βήμα: Δημιουργούμε το περιβαλλοντικό μονοπάτι μας
Ζητούμε από τους μαθητές να συζητήσουν, να συνθέσουν μια συνολική εικόνα για το μονοπάτι που σχεδίασαν με τη συμμετοχή όλων των παιδιών της ομάδας και τέλος να αποτυπώσουν την πραγματικότητα που παρατήρησαν.
Δεν απαιτεί έξοδο στο πεδίο.
Υλικά: Χαρτόνια, μαρκαδόροι, μολύβια, υπολογιστής.
Παραγόμενα
Χαρτόνι εργασίας, κείμενα, φωτογραφίες, βίντεο ή ψηφιακό μονοπάτι. Για τη δημιουργία του ψηφιακού μονοπατιού μπορούν να αξιοποιηθούν:
A. Η εφαρμογή Thinglink προσθέτοντας κείμενα, φωτογραφίες ή και βίντεο. Περισσότερα εδώ
B. Οι χάρτες της Google που μας προσφέρουν ακόμη μια δυνατότητα να δημιουργήσουμε μονοπάτια χρησιμοποιώντας γραμμές, σχήματα, εικόνες, κείμενο και βίντεο. Περισσότερα εδώ
Γ. Η εφαρμογή Meograph που αναφέρεται στο έντυπο δεν λειτουργεί πια
Φυσικά μπορείτε να επιλέγεται και όποιος άλλος τρόπος κρίνεται πρόσφορος.
Κοινός Χάρτης με τα μονοπάτια
Το ΚΠΕ Ελευθερίου Κορδελιού & Βερτίσκου έχει δημιουργήσει ένα χάρτη Google Map Μονοπάτια Δικτύου Βιώσιμη Πόλη με σκοπό να συγκεντρώσει σε αυτόν όλα τα μονοπάτια που έχουν δημιουργήσει τα σχολεία. Ο χάρτης βρίσκεται εδώ
Φύλλο Εργασίας
Στην Α΄ φάση του προγράμματός μας, προσεγγίσαμε και αποτυπώσαμε την γειτονιά μας μέσα από τις εμπειρίες μας. Τώρα η αποστολή μας αλλάζει!
Θα βγούμε στη γειτονιά μας και την πόλη μας, θα παρατηρήσουμε, θα ρωτήσουμε, θα κρατήσουμε σημειώσεις και στο τέλος θα παρουσιάσουμε στις άλλες ομάδες του Δικτύου ένα αντιπροσωπευτικό κομμάτι της γειτονιάς μας ή της πόλης μας. Θα φτιάξουμε δηλαδή το δικό μας περιβαλλοντικό μονοπάτι, για τη δική μας πόλη. Για το σκοπό αυτό θα ακολουθήσουμε τα επόμενα τρία βήματα. Πρώτα θα το σχεδιάσουμε, στη συνέχεια θα μαζέψουμε τα στοιχεία που μας ενδιαφέρουν και τέλος θα δημιουργήσουμε το
μονοπάτι μας.
1ο βήμα: Σχεδιάζουμε το περιβαλλοντικό μονοπάτι μας
Έχοντας μπροστά σας έναν χάρτη της πόλης σας και δίπλα το σκαρίφημα της γειτονιάς σας που δημιουργήσατε στην Α’ φάση, χαράξτε μετά από συζήτηση μια αντιπροσωπευτική κατά τη γνώμη σας διαδρομή.
Το μονοπάτι που θα σχεδιάσετε μπορεί να περιορίζεται μόνο στη γειτονιά σας ή να επεκτείνεται και έξω από αυτήν, στην πόλη σας. Ακολουθήστε τα κριτήρια που προτείνονται:
Στην διαδρομή που προτείνετε:
-
Εμφανίζονται χαρακτηριστικά του φυσικού περιβάλλοντός;
-
Περιλαμβάνονται ίχνη του παρελθόντος;
-
Αποτυπώνονται κάποιες από οικονομικές λειτουργίες της πόλης;
-
Παρουσιάζονται σημαντικά θετικά ή αρνητικά της καθημερινότητάς της;
-
Εντοπίζονται στοιχεία του πολιτισμού της;
Τα στοιχεία που σας ενδιαφέρουν θα τα βρείτε περπατώντας το μονοπάτι που έχετε σχεδιάσει, «διαβάζοντας» … το βιβλίο της πόλης σας
Σας δίνουμε για παράδειγμα ένα μονοπάτι που σχεδιάσαμε εμείς στη δική μας πόλη
2ο βήμα: Διαβάζουμε την πόλη μας
Σκεφτήκατε ποτέ πώς μπορείτε να μελετήσετε το δρόμο ή το πάρκο;
Και όμως η πόλη η ίδια είναι ένα ανοιχτό βιβλίο που περιμένει να το διαβάσουμε!
Εργασία σε υποομάδες
Έχοντας ως επίκεντρο το μονοπάτι σας:
Καταγράψτε και τοποθετείστε στο μονοπάτι σας ό,τι θετικό ή αρνητικό συναντάτε στη γειτονιά ή την πόλη σας. Για παράδειγμα, ιστορικά μνημεία, φυσικά στοιχεία (ένα γέρικο δέντρο, ένα άλσος, ένα ρέμα, έναν όρμο, τη θάλασσα), ελεύθερους χώρους, οικονομικές λειτουργίες, όμορφα κτήρια ή γωνιές, έναν όμορφο κήπο ή αυλή ή μπαλκόνι (μην ξεχνάτε να κοιτάζετε και ψηλά) αλλά και αρνητικά στοιχεία όπως κυκλοφοριακά προβλήματα, ξεχειλισμένους κάδους σκουπιδιών, εγκαταλειμμένα κτίρια, κατεστραμμένα πεζοδρόμια κ.ά.
Δεν είναι ανάγκη να ασχοληθείτε με όλα. Μπορείτε να διαλέξετε μόνο μερικά από τα θέματα που σας ενδιαφέρουν.
Στις έρευνές σας αυτές μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το παρακάτω προτεινόμενο φύλλο εργασίας ή να φτιάξετε εσείς ένα δικό σας.
Κάποια ζητήματα που θα σας απασχολήσουν ίσως θελήσετε να τα ψάξετε περισσότερο ανατρέχοντας σε βιβλιογραφικές ή άλλου είδους πηγές. Οι υπόλοιπες δραστηριότητες της Β΄ φάσης μπορούν να σας φανούν χρήσιμες σε αυτό.
Μην ξεχάσετε τα τοπόσημα* της γειτονιάς ή της πόλης σας!
*Τοπόσημο: (landmark στα αγγλικά) είναι κάτι (π.χ. ένα ρέμα, ένα κτήριο, ένας κήπος, μία βρύση, το λιμάνι…) που χαρακτηρίζει τη γειτονιά σας. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα μπορεί να έχει δώσει και όνομα στη γειτονιά όπως για παράδειγμα το κτήριο του Ντεπώ στη γειτονιά του Ντεπώ, ο αρχαιολογικός χώρος της τούμπας στην Τούμπα. Ένα τοπόσημο μπορεί να αντιπροσωπεύει μια ολόκληρη πόλη ή μια χώρα π.χ. η Ακρόπολη την Αθήνα ή την Ελλάδα (για το εξωτερικό), ο Λευκός Πύργος τη Θεσσαλονίκη, το γεφύρι της Άρτας την Άρτα κ.ά.
Φροντίστε να έχετε χρόνο, για να παρουσιάσει η κάθε ομάδα τις παρατηρήσεις της στις υπόλοιπες.
ΟΔΗΓΙΕΣ
Παρατηρώ:
-
τα παλιά ή τα σύγχρονα κτίρια
-
τα πάρκα και τους ελεύθερους χώρους
-
τους δρόμους, τα πεζοδρόμια
-
την καθαριότητα
-
τις αγορές
-
τη χρήση του νερού ή της ενέργειας στους δημόσιους χώρους
-
το ρέμα της γειτονιάς
-
τα σπίτια
Αισθάνομαι
Θέτω ερωτήματα
Αναζητήστε πινακίδες που φανερώνουν τον φορέα που έχει την ευθύνη αυτού που παρατηρείτε
Διαβάζοντας… την πόλη μας
Τι είναι αυτό που παρατηρώ;
………………………………………………
Τι εξυπηρετεί; Γιατί δημιουργήθηκε;
………………………………………………
Ποια είναι η ιστορία του; Πώς ήταν παλιά;
……………………………………
Σε τι κατάσταση βρίσκεται;
………………………………………………
Ποιος έχει την ευθύνη του;
………………………………………………
Είναι μέρος της ζωής των ανθρώπων; Πώς χρησιμοποιείται σήμερα;
………………………………………………
Τι γνώμη έχουν οι συμπολίτες μας για αυτό;
………………………………………………
Καταγράφω την άποψή μου, καθώς και τι νομίζουν οι άλλοι για αυτό.
………………………………………………
3ο βήμα: Δημιουργούμε το περιβαλλοντικό μονοπάτι μας
Έφτασε η ώρα να δημιουργήσουμε το δικό μας περιβαλλοντικό μονοπάτι, για τη δική μας πόλη!
Συζητήστε μεταξύ σας και αξιολογείστε την πραγματικότητα που καταγράψατε και βιώνετε στη γειτονιά ή την πόλη σας. Καταγράψτε τι σας αρέσει και θέλετε να κρατήσετε, τι δεν σας αρέσει και θέλετε να αλλάξετε.
Στη συνέχεια προσπαθήστε να αποτυπώσετε την πραγματικότητα που παρατηρήσατε σε ένα σκαρίφημα (έντυπο ή ηλεκτρονικό), συνθέτοντας μια συνολική εικόνα για το μονοπάτι που σχεδιάσατε, με τη συμμετοχή όλων των παιδιών της ομάδας.
Σας δίνουμε μερικές ιδέες!
Α. Μπορείτε να αποτυπώσετε τη διαδρομή και τα στοιχεία που παρατηρήσατε σε ένα χαρτόνι εργασίας. Το μονοπάτι σας μπορεί να είναι ένα χειροποίητο χαρτόνι εργασίας οπότε το φωτογραφίζετε και το αναρτάτε στο ηλεκτρονικό μας δίκτυο.
Β. Εναλλακτικά μπορείτε να δημιουργήσετε ένα ψηφιακό μονοπάτι, αξιοποιώντας μία από τις παρακάτω εφαρμογές
-
Την εφαρμογή Thinglink , προσθέτοντας κείμενα, φωτογραφίες ή και βίντεο με τελικό αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας παρουσίασης που θα αναρτηθεί στο ιστολόγιο του δικτύου. Περισσότερα εδώ
-
Τους χάρτες της Google που μας προσφέρουν ακόμη μια δυνατότητα να δημιουργήσουμε μονοπάτια χρησιμοποιώντας γραμμές, σχήματα, εικόνες, κείμενο και βίντεο. Περισσότερα εδώ
Γ. Φυσικά μπορείτε να επιλέξετε και όποιον άλλον τρόπο κρίνετε πρόσφορο, για παράδειγμα ένα κείμενο με φωτογραφίες, μια ηλεκτρονική παρουσίαση, ένα κολλάζ εικόνων ή ένα ολιγόλεπτο βίντεο 3-5΄.
Δείτε ένα δικό μας μικρό παράδειγμα: http://youtu.be/b4mSRg6Losg
Και να θυμάστε!
Το μονοπάτι σας με όποιο τρόπο το κάνετε, περιμένουμε να το αναρτήσετε στο ιστολόγιο του δικτύου. Στη συνέχεια, σχολιάστε και τις αναρτήσεις των άλλων ομάδων. Με τον τρόπο αυτό και θα γνωριστείτε αλλά και θα μάθετε από τους άλλους μαθητές του δικτύου, για τις δικές τους πόλεις.
Δραστηριότητα Β1
Οδηγίες
Εκπαιδευτικού
Φύλλο Εργασίας
Αφιερώστε λίγο χρόνο, για να συζητήσετε πώς συνεργαστήκατε και τι αποκομίσατε από αυτή τη δραστηριότητα!
Μπορείτε να αναρτήσετε την εργασία σας στο ιστολόγιο του δικτύου