Καθώς το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού αναμένεται να ζει σε πόλεις μέχρι το 2050, οι πόλεις σε όλο τον κόσμο φυτεύουν δέντρα για να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή και να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης των κατοίκων τους.
Μήπως ήρθε ο καιρός να αναγνωρίσουμε τα οφέλη των δέντρων στην πόλη; Τα οφέλη που απορρέουν ακόμη και από το μοναδικό δέντρο που υπάρχει μπροστά στην πολυκατοικία μας, τα δέντρα στα πεζοδρόμια, τα δέντρα στο πάρκο ή στην πλατεία ή από ένα αστικό ή περιαστικό δάσος αν έχουμε την τύχη να ζούμε κοντά τους.
Τα οφέλη των δέντρων στην πόλη
Τα δέντρα στην πόλη λοιπόν,
Δροσίζουν τον αέρα της πόλης!
Τα δέντρα μπορούν να μειώσουν την θερμοκρασία του αέρα κατά 2 έως 8 βαθμούς Κελσίου. Έτσι μετριάζουν τις επιπτώσεις των καυσώνων που όλο και πιο συχνά πλήττουν τις πόλεις εξαιτίας της αστικής θερμικής νησίδας και της κλιματικής αλλαγής.
Συμβάλλουν στον μετριασμό του φαινομένου του θερμοκηπίου!
Ένα δέντρο μπορεί να δεσμεύσει μέχρι και 150 κιλά διοξειδίου του άνθρακα τον χρόνο!
Δέντρα κοντά σε κτίρια μπορούν να μειώσουν τις ανάγκες κλιματισμού μέχρι και 30% και τις ανάγκες για θέρμανση κατά 20-50%. Έτσι συμβάλουν στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για δροσισμό και θέρμανση και στον μετριασμό του φαινομένου του θερμοκηπίου.
Καθαρίζουν τον αέρα της πόλης!
Τα δέντρα (ιδιαίτερα τα φυλλοβόλα) φιλτράρουν πολύ αποτελεσματικά ρυπαντές του αέρα των πόλεων όπως τα αιωρούμενα σωματίδια και άλλους ρύπους όπως το όζον. Έτσι βελτιώνουν σημαντικά την ποιότητα της ατμόσφαιρας και μετριάζουν τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία.
(Τα αιωρούμενα σωματίδια είναι στερεά ή υγρά, πολύ μικρού μεγέθους σωματίδια, τα οποία αιωρούνται στον αέρα. Προέρχονται κυρίως από τα κινούμενα αυτοκίνητα (ιδιαίτερα όταν κινούνται με μικρή ταχύτητα), τους καυστήρες θέρμανσης των σπιτιών και τη βιομηχανική δραστηριότητα. Καθώς λόγω μεγέθους μπορούν να διεισδύσουν στους πνεύμονες, θεωρούνται επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία. Η επιβαρυμένη με μικροσωματίδια ατμόσφαιρα μειώνει το προσδόκιμο ζωής. Η συγκέντρωση των μικροσωματιδίων σε πολλές ελληνικές πόλεις (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Λάρισα) συχνά υπερβαίνει τα όρια που έχουν θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ή η ευρωπαϊκή νομοθεσία.)
Αυξάνουν την βιοποικιλότητα της πόλης!
Παρέχουν καταφύγιο και τροφή σε άλλους ζωντανούς οργανισμούς. Η πόλη θα ήταν σίγουρα πολύ διαφορετική χωρίς τα τιτιβίσματα των πουλιών που ζουν, τρέφονται ή φωλιάζουν στα δέντρα!
Παρέχουν τροφή!
Πολλά είδη δέντρων μπορούν να παρέχουν τροφή στους κατοίκους της πόλης, όπως φρούτα (αχλάδια, βερίκοκα, μούρα, σύκα, μούσμουλα, κεράσια, νεράντζια κλπ) καρπούς (ελιές, καρύδια, κουκουνάρια, αμύγδαλα κλπ) αλλά και αφεψήματα όπως φλαμούρι κλπ.
Βελτιώνουν την υγεία!
Η παρουσία των δέντρων σε μια πόλη βελτιώνει την φυσική, την ψυχική και την πνευματική υγεία των ανθρώπων. Μειώνει το παιδικό άσθμα, τα αναπνευστικά προβλήματα, τους παλμούς της καρδιάς, την πίεση και το στρες ενώ αυξάνει την πνευματική διαύγεια, την κοινωνικοποίηση, τη διάθεση για σωματική άσκηση αλλά και τα οφέλη της άσκησης! Φανταστείτε την ευωδία ενός δρόμου με ανθισμένες φλαμουριές ή νεραντζιές ή την ευχαρίστηση στη θέα μιας ανθισμένης κουτσουπιάς ή αμυγδαλιάς!
Αυξάνουν την αξία των ακινήτων!
Τα δέντρα βελτιώνουν την αισθητική αξία των δημόσιων χώρων και αυξάνουν την αξία των κοντινών ακινήτων μέχρι και 20%
Μειώνουν την ηχορύπανση!
Η φυλλωσιά των δέντρων μειώνει την ηχορύπανση είτε πρόκειται για τους ενοχλητικούς θορύβους της πόλης είτε για τον θόρυβο από κοντινές βιομηχανικές περιοχές.
Προστατεύουν από τις πλημμύρες!
Τα ριζικά συστήματα των δέντρων λειτουργούν σαν φυσικά συστήματα φιλτραρίσματος και αποθήκευσης του νερού ενώ παράλληλα συγκρατούν το έδαφος, αποτρέποντας τη διάβρωση και τις πλημμύρες.
Τα δέντρα και η φωτιά
Η προσεκτική επιλογή των ειδών που φυτεύονται σε μια πόλη μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο της φωτιάς.
Καθώς ο πληθυσμός των πόλεων αυξάνεται με γρήγορους ρυθμούς, φυτεύοντας και φροντίζοντας τα δέντρα της πόλης σήμερα είναι μια πράξη φροντίδας και αλληλεγγύης για τις μελλοντικές γενιές.
Η φύτευση δένδρων είναι ένα σημαντικό μέσο που διαθέτουν οι Δήμοι που επιδιώκουν να μειώσουν τις συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής (καύσωνες, πλημμύρες, πυρκαγιές κλπ) που θα πρέπει να αξιοποιηθεί παράλληλα με άλλες στρατηγικές για την μείωση των αιωρούμενων σωματιδίων ή της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.
Από την Αθήνα ως τη Μελβούρνη και από τη Σεούλ ως τη Νέα Υόρκη, οι μεγάλες πόλεις στρέφονται όλο και περισσότερο στα δέντρα για να προστατευτούν από τους καύσωνες και τις πλημμύρες και να ενισχύσουν τη σωματική και ψυχική υγεία των κατοίκων τους, είπαν οι ειδικοί που συμμετείχαν στο World Urban Forestry Forum, που έγινε στα τέλη του 2018 στην πόλη Mantova της Ιταλίας.
Στο Μιλάνο, έχει σημειωθεί αύξηση θερμοκρασίας κατά 2 βαθμούς Κελσίου, αύξηση των θανάτων που οφείλονται στην ζέστη τα τελευταία 20 χρόνια, καθώς και επιδείνωση των πλημμυρών. Επίσης σήμερα δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ της κατανάλωσης ενέργειας της πόλης το χειμώνα και το καλοκαίρι λόγω της αυξανόμενης ζήτησης για κλιματισμό. Για το σκοπό αυτό το Μιλάνο σκοπεύει να φυτέψει 3 εκατομμύρια δέντρα και να επεκτείνει τους χώρους πρασίνου του μέχρι το 2030. Τα περισσότερα δέντρα αναμένεται "να μειώσουν την ατμοσφαιρική ρύπανση, να βελτιώσουν την ποιότητα του αστικού χώρου και να μετριάσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής", δήλωσε, ο εκπρόσωπος του Μιλάνο στη διάρκεια της συνάντησης.
Στις υποβαθμισμένες περιοχές των πόλεων συχνά δεν υπάρχουν δέντρα και άλλοι χώροι πρασίνου. Οι κάτοικοι σχεδόν σε όλες τις πόλεις που επηρεάζονται από την αλλαγή του κλίματος ζητούν περισσότερη ισότητα και δικαιοσύνη, δήλωσε ο εκπρόσωπος της πρωτοβουλίας C40 CITIES (των 40 πόλεων του κόσμου που αναλαμβάνουν τολμηρή δράση για το κλίμα). Εκτός από τα αιτήματα για ισότητα και δικαιοσύνη για οικονομικά αγαθά, υπάρχουν και τα αιτήματα για ισότητα και δικαιοσύνη για κοινωνικά αγαθά όπως οι χώροι πρασίνου, τα δάση και η υγεία. Η πόλη της Νέας Υόρκης λοιπόν φυτεύει 1 εκατομμύριο δέντρα στις περιοχές που τα χρειάζονται περισσότερο, στις υποβαθμισμένες περιοχές.
Αλλά δεν είναι μόνο οι μεγάλες πόλεις που πρέπει να έχουν περισσότερα δέντρα, δήλωσε ο δήμαρχος της Mantova της μικρής πόλης στη βόρεια Ιταλία που φιλοξένησε το διεθνές φόρουμ. Η πόλη έχει 50.000 κατοίκους και 16.000 δέντρα. Το δημοτικό συμβούλιο σχεδιάζει να έχει 25.000 δέντρα μέχρι το 2020, για να προστατεύσει την πόλη από τις πλημμύρες και τις αυξανόμενες θερμοκρασίες. "Πιστεύουμε ότι δεν έχει σχέση το μέγεθος της πόλης - η αλλαγή του κλίματος είναι παντού", δήλωσε ο εκπρόσωπος της πόλης. Η Mantova, ψηφίστηκε η πιο πράσινη πόλη της Ιταλίας δύο χρόνια στη σειρά, βρίσκεται σε μία από τις πιο μολυσμένες περιοχές της Ευρώπης και χρειάζεται δέντρα για να βοηθήσει στον καθαρισμό του αέρα, είπε. "Οι πράσινες περιοχές είναι σημαντικές για τη μελλοντική βιωσιμότητα της πόλης", ανέφερε.
Τέλος, σύμφωνα με την έκθεση Building Urban Resilience with Nature, που δημοσιοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2018 , από τον οργανισμό 100 Resilient Cities (100 Ανθεκτικές Πόλεις), στον οποίο συμμετέχουν η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη "Αυτό που καθιστά τις φυσικές λύσεις τόσο ελκυστικές είναι ότι με μια παρέμβαση, όπως ένα αστικό δάσος, μια πόλη μπορεί να αντιμετωπίσει πολλαπλές κρίσεις και πιέσεις ταυτόχρονα - από τις πλημμύρες και τα κύματα καύσωνα έως την ατμοσφαιρική ρύπανση και τη δημόσια υγεία - πράγμα που οι γκρίζες υποδομές* σπάνια μπορούν να κάνουν "!
*Οι γκρίζες υποδομές είναι συνήθως κατασκευαστικά έργα που έχουν φτιαχτεί από τους ανθρώπους για να πετύχουν ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Συνήθως είναι σχεδιασμένες με τρόπο που δεν επιτρέπει την ανάπτυξη κανενός είδους οικοσυστήματος. Ονομάζονται γκρίζες γιατί συχνά είναι κατασκευασμένες από σκυρόδεμα (φυσικά μπορεί να περιλαμβάνουν σωλήνες, μηχανήματα και άλλα τεχνητά υλικά κλπ). Σε αντίθεση οι πράσινες υποδομές αναφέρονται σε παρεμβάσεις που αντλούν μαθήματα από τη φύση για να πετύχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.