Στον καιρό της πανδημίας του κορώνα ιού, μέσα στην υγειονομική κρίση γεννήθηκε στο μυαλό πολλών ανθρώπων που ζουν στις πόλεις, η σκέψη και ίσως η επιθυμία να καλλιεργήσουν ένα μέρος της τροφής τους.
Επίσης ήρθαν στο μυαλό, λόγια γονιών ή παππούδων που έλεγαν ...στον καιρό του πολέμου, όσοι ζούσαν στις πόλεις, πείνασαν!
Και ξαφνικά οι ταπεινοί αστικοί λαχανόκηποι - κήποι γειτονιάς, κήποι στις ταράτσες, κήποι στα μπαλκόνια - έλαμψαν με τον ερχομό της άνοιξης και απέκτησαν μια αξία που δεν την είχαμε φανταστεί!
Τι είναι οι αστικοί λαχανόκηποι;
Οι αστικοί λαχανόκηποι είναι χώροι που χρησιμοποιούνται συλλογικά για την καλλιέργεια τροφής. Συχνά είναι ανεκμετάλλευτοι, κενοί δημόσιοι χώροι, εγκαταλειμμένες περιοχές μέσα στην πόλη. Μπορεί ακόμη να είναι παραμελημένα πάρκα ή τμήματα πάρκων που έχουν ανάγκη για ανανέωση και επανασχεδιασμό για να καλύψουν τις νέες ανάγκες των κατοίκων, πρώην στρατόπεδα, ακόμη και ακάλυπτοι ή δώματα πολυκατοικιών.
Πως συνδέονται οι αστικοί λαχανόκηποι με τη Βιώσιμη Πόλη;
Συγκεντρώσαμε εδώ μερικές σκέψεις που θα σας κατατοπίσουν!
Για τις πόλεις οι λαχανόκηποι: - Είναι ένας νέος τύπος πάρκου!
- Είναι ένας νέος τύπος πράσινου!
- Ομορφαίνουν την πόλη!
Στους κατοίκους της πόλης οι λαχανόκηποι δίνουν την ευκαιρία:
- Να καλλιεργήσουν τα λαχανικά τους. Έτσι έχουν φρέσκα λαχανικά στο τραπέζι τους, χωρίς να χρειάζεται να τα αγοράσουν ή να τα μεταφέρουν από μακριά επιβαρύνοντας το περιβάλλον με την ρύπανση της μεταφοράς τους.
- Να αναλάβουν την ευθύνη της διατροφής τους καλλιεργώντας χωρίς λιπάσματα και φυτοφάρμακα, χρησιμοποιώντας ντόπιους σπόρους, εξαφανισμένες ή ξεχασμένες ποικιλίες, εξασφαλίζοντας έτσι ποιοτικά τρόφιμα.
- Να εξοικειωθούν με την διαδικασία παραγωγής της τροφής και έτσι να αναπτύξουν κριτική στάση απέναντι στις μεθόδους της γεωργικής παραγωγής αλλά και απέναντι σε άλλα περιβαλλοντικά ζητήματα της περιοχής τους όπως η ρύπανση του αέρα, του νερού, του εδάφους, η απώλεια της βιοποικιλότητας.
- Να αξιοποιήσουν παραμελημένους χώρους της πόλης (αλάνες, πρώην στρατόπεδα, ακάλυπτους χώρους μεταξύ των σπιτιών, ταράτσες)
- Να αναλάβουν την φροντίδα ενός δημόσιου ή κοινόχρηστου χώρου όχι μόνο σε εθελοντική αλλά και σε ανταποδοτική βάση, αφού μπορούν να απολαύσουν τα φρέσκα λαχανικά που καλλιεργούν!
- Να αυτοοργανωθούν για τη διαχείριση και τη συντήρηση του χώρου που καλλιεργούν
- Να οικειοποιηθούν τον δημόσιο χώρο που θα τον υπερασπιστούν έναντι διάφορων σχεδίων «αξιοποίησης» του ελεύθερου χώρου και μετατροπής του σε πάρκινγκ, κτήρια κλπ. Συχνά με αφορμή τη συμμετοχή στον λαχανόκηπο αναλαμβάνουν και άλλες πρωτοβουλίες για την βελτίωση της πόλης.
- Να δημιουργήσουν χώρους συνάντησης και κοινωνικής ζωής, αφού εκεί συναντιούνται οι γείτονες που καλλιεργούν, ανταλλάσσουν ιδέες, βοηθά ο ένας τον άλλο με τις γνώσεις του, ανεξαρτήτως ηλικίας, κοινωνικής θέσης, εθνικότητας και θρησκείας. Η επαφή τους με αφορμή την καλλιέργεια λειτουργεί ως καταλύτης για δημιουργία κοινωνικών σχέσεων και έτσι ο κήπος γίνεται χώρος γνωριμίας και συνάντησης της γειτονιάς, γίνεται η αυλή που χάθηκε από τα σπίτια των πόλεων.
- Εκτός από τα οφέλη για την υγεία από την ποιοτική διατροφή, η υγεία των καλλιεργητών της πόλης ωφελείται από τη σωματική άσκηση και την συναναστροφή με αποτέλεσμα να νοιώθουν ευεξία και λιγότερο άγχος!
- Να εξοικειωθούν με τις έννοιες της πράσινης, της κυκλικής και της αλληλέγγυας οικονομίας. Αν και στην χώρα μας δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί ιδιαίτερα, σε πολλές πόλεις του εξωτερικού αναπτύσσονται μέσα από παρόμοιες δραστηριότητες, επιχειρηματικές πρωτοβουλίες με τα παραπάνω χαρακτηριστικά που ενισχύουν την τοπική ανάπτυξη. Συχνά επίσης ένα μέρος της παραγωγής προσφέρεται σε κοινωνικά συσσίτια και συλλογικές κουζίνες.
Όλα τα παραπάνω είναι στοιχεία που ενισχύουν την ανθεκτικότητα μιας πόλης απέναντι σε κάθε είδους κρίσεις (κοινωνικές, περιβαλλοντικές, οικονομικές).
Αυτοί είναι μερικοί από τους λόγους για τους οποίους οι αστικοί λαχανόκηποι, θεωρείται ότι προτείνουν ένα πιο βιώσιμο τρόπο ζωής στην πόλη και ενισχύουν την ανθεκτικότητα τους απέναντι σε κάθε είδους κρίση που αντιμετωπίζουν (κοινωνική, περιβαλλοντική, οικονομική).
Ο κήπος γειτονιάς «Κήπος στον κύβο» στο Δήμο Θεσσαλονίκης
Φωτογραφία Ε. Γαβριηλίδου, «Κήπο στον κύβο», Θεσσαλονίκη
Διαβάστε περισσότερα για τον «Κήπο στον κύβο» :
- στην Παράλλαξη
- στην Βόρεια
Δείτε το αφιέρωμα της εκπομπής «Αντιδραστήριο» της ΕΡΤ3 στον «Κήπο εις τον Κύβο»
Δείτε το βίντεο για τις αστικές και περιαστικές καλλιέργειες της Θεσσαλονίκης YOU ARE FOOD της Lynn Peemoeller - Artecitya residency - July 2016 (γλώσσα Ελληνικά).
Οι Περιαστικές Καλλιέργειες (ΠΕΡ.ΚΑ.) στο πρώην στρατόπεδο Καρατάσιου, στο Δήμο Παύλου Μελά
Διαβάστε για τις ΠΕΡ.ΚΑ. στο στρατόπεδο Καρατάσιου.
-στην ιστοσελίδα των ΠΕΡ.ΚΑ.
-στην Παράλλαξη
Καθημερινές σκηνές από τον Κήπο στον κύβο:
παραγωγή, βιοποικιλότητα, επιμόρφωση, εκπαίδευση, κοινωνική ζωή,
Διαβάστε συμβουλές από το "Πελίτι" για καλλιέργεια λαχανικών σε περιορισμένη έκταση όπως ένα μπαλκόνι ή μια ταράτσα για παράδειγμα.
Comentarios